پنجابی

ڈاکٹر عبد السلام خورشید لکھتے ہیں: میں ڈاکٹر فقیر محمد فقیر کے بارے میں سوچتا ہوں تو میری آنکھوں کے سامنے وہ زمانہ آ جاتا ہے جب تحریک پاکستان اپنے عروج پر تھی۔ لوگ پنجابی بولتے تھے لیکن حمایت اردو کی کرتے تھے اور شہروں میں پڑھے لکھے لوگ بھی اردو کی حمایت میں آگے نکل چکے تھے اور پنجابی زبان کا...

بشیر حسین ناظم کہتے ہیں کہ میں نے ایک دفعہ پوچھا کہ بابا جی (ڈاکٹر فقیر محمد فقیر) اس مصرعے کو پنجابی میں کیسے کہیں گے: بعد از خدا بزرگ توئی قصہ مختصر تو فورا فرمانے لگے: بعد از خدا تے ہو تُسی جے نہیں خدا تُسی اور فورا نعت کا مطلع کہہ دیا: مولا خدا نے نور دی نوری ضیا تُسی بعد از خدا تے ہو...

اس لڑی میں اردو جاننے والے افراد کو اردو کے ذریعے پنجابی سکھائی جائے گی۔ تو شروع کرتے ہیں پہلا سبق۔ تبصروں کے لیے اس لڑی پر آئیں۔ پہلا سبق (پہلا سبق) اے ..... اے = یہ ..... ہے اے پَکھّا اے = یہ پنکھا ہے او ..... اے = وہ ..... ہے او کَن٘د اے = وہ دیوار ہے اے بُوہا اے تے او باری اے = یہ دروازہ...

کسی خیال کا ایک مصرعے میں بیان پنجابی زبان میں بولی کہلاتا ہے پنجابی لوک شاعری وچ اک مصرعے دی نظم ’’بولی‘‘ کہلاندی اے یعقوب آسی صاحب لکھتے ہیں : بولی پنجابی لوک شاعری کی بہت قدیم اور مقبول صنف ہے۔ اس کا صرف ایک مصرع ہوتا ہے، جس کا ایک مخصوص وزن ہے۔ اس وزن سے ہٹ جائے تو اس کو بولی نہیں کہا جا...

----- دو سنگی ----- جھلیا ایویں اڑی نہ کر سر سٹ تے کھوپے چاڑھ لے ٹکی چڑھی تیک اساں شٹالا گڈناں فیر ای سانوں بھتہ لبھناں دو گْلیاں تے مْٹھ پٹھیاں دی کھا کے آپاں اگالی پیناں اکی دوجے نوں چہلاں کرنیاں حقے دی واری لانی اے تے پوچھل ہلانی اے چودھری راضی ہو پیا تاں پاء جلیب تے ونڈا وی لبھے گا فکر...

دھرت مائیں!!! -------------------------- جتھے تیرا مڑھکا ڈگیا اوتھے میں رت دی دھتیری لائی چائیں پالے، رکھاں جیہے لمے گھبرو پت جھڑ دے پَتراں وانگ اڑا چھڈے تاں جے تیریاں گلھاں کدی پیلیاں نہ پین وڈی سرگی تاریاں ہیٹھ بُک چُک کے میریاں خیراں منگن والیے مائیں توں کیہڑے بتاں وچ جان پان لئی کورستاناں...

کِھیر دی راکھی کُتے بیٹھے دُدھ دی راکھی بِلے لومڑ دے فرمان دے اُتے کُکڑاں کَٹے چِلے لگھڑ بگھڑ میچ کراؤن اِلاں مارن تاڑی ایس جنگل دے وسنیکاں دی دُھر توں قسمت ماڑی باندر ہَتھ ترکڑی آئی سوہنی ہوئی وَنڈ بلبل نُوں دھرکونے لَبھے اُلو کھا گئے کَھنڈ ماڑے بندے دی کنڈ اُتے آئی ایم ایف دی پَنڈ...

کیہڑا کیہڑا رونا روئیے سارے روگ اولّے نیں بے درداں نیں ساڈے گھر دے پرچھاویں وی ملّے نیں اس دنیا دی بھیڑ دے اندر جد میں سوچ وچاری اے اک دوجے دے نیڑے وسدے ٹاپو اُنج اکلّے نیں جھلا جان کے چھڈ نہ جاویں ، گدڑی ویکھیں ہتھ نہ لاویں لکھ سیانے تیرےو رگے راہ تے پائے جھلّے نیں جد دا درد لگایا ڈیرہ ،چن...

اسی عشق بنایا ِپیر وے بیلیا اسی عشق بنایا پیر زخماں دے وچ کُنڈیاں پائیاں تے چَھالیاں دے وِچ کَچ ٹُر ٹُر رستے کالے کیتے پیلے کیتے پیلا کیتا لہو جاگ جاگ کے اکھیں ساڑیاں تے رو رو ساڑیا دل آپڑیں ہتھیں آپے ٹھوکے سدھراں دے وچ کِل اپنا آپ بیگانہ کیتا مٹی لایا مُل ساہ ساہ نال آری بن کے سینہ دتا چیر کیتی...

پاٹا گلما سِین نئیں آیا اج میں اتھرو پِین نئیں آیا- ربا کہیڑی غلطی ہوئی بُوہے تے مسکین نئیں آیا۔ دُکھاں دی ہڑتال اے خورے! اج کوئی وی پیِن نئیں آیا۔ جو کجھ اپنے بارے سنیا مینوں آپ یقین نئیں آیا۔ پہلی گل میں خود نئیں جمیا دوجی گل میں جِین نئیں آیا۔ ۔۔ تجمل کلیم

شیشے اگّے بیٹھی آں اپنے اگّے بیٹھی آں خلقت ویکھی جاندّی اے تیرے اگّے بیٹھی آں ویکھو کِڈی سوھنی آں سوھنے اگّے بیٹھی آں اندروں کُنڈی وجّی اے بُوھے اگّے بیٹھی آں ۔۔۔ طاہرہ سراء

بیت جانیاں اے رتاں ہانیاں جے ناں مانیاں تولدا روویں چلے جاواں گے نہ مُڑ آواں گے واری واری در بھانویں کھولدا روویں کلے ہو گئے وے جھلے ہو گئے زندگی دے روگ اولے ہو گئے ہوئیاں حیرانیاں، وے دل جانیاں خنجراں توں تیکھے تیرے چھلے ہو گئے رک جانا اے، ساہ نے مُک جانا اے فئیر پچھوں مٹیاں پھرولدا رویں بیت...

چل سکُولے چلیے دوویں کچّی دا چل قاعدہ پڑھئیے کِسے دے کولوں گاچی لے کے تختی دھو کے دُھپّے دھر کے ماسٹر کولوں قلم گھڑائیے آ فیر چھوٹی عمر دی اج ایہہ گل دُھرائیے جدوں سکولوں چھٹی ہووے پنڈوں باہر مکئی دی بنّی اُتّے چادر سَٹ کے بہئیے اک دوجے نال گلّاں کریئے اک دوجے دے درد ونڈائیے آ فیر چھوٹی عمر دی...

اکھاں دی دہلیز تے بیٹھی ہوئی رِیجھ نوں چن دی اُڈیک نے کیتی اے کویل وے بُھکھا بھانا سوں گئیا ہنجوواں دا میل وے بُلھاں دی بنیر تے سُتی ہوئی ڈانجھ نوں بدلاں دی تانگھ نے کیتا اے فقیر وے کھیڑیاں نوں پچ گئی رانجھنے دی ہیر وے سوچاں دی دھریک تے ٹنگی ہوئی یاد نوں واء دے سلوک نے کر دِتا دُور وے ایدکاں...

ایک پرانی نکی جئی کوشش۔۔۔۔ تھل دا شباب تے میں دِسدے سراب تے میں راتی دیر تک بیٹھے رئے آں اوہدا جواب تے میں کچی واٹ تے وسدا مینہ عمراں دا حساب تے میں اک دوجے نوں تکیا ہس پئے ٹوٹیا رباب تے میں اوکھے لفظاں دی سوکھی تفسیر شیو دی کتاب تے میں نیرنگ خیال (ذوالقرنین)

سوما سعادتاں دا اے ، رحمت حضور ﷺ دی رنگاں دا سلسلہ اے ، شریعت حضور ﷺ دی ہے جتھوں جتھوں تیک حیاتی دی روشنی ہے اوتھوں اوتھوں تیک رسالت حضور ﷺ دی سورج وی پرتیا سی میرے شاہ دے حکم نال دتی سی روڑیاں وی شہادت حضور ﷺ دی لا ترفعوا دے حکم نوں ہر ویلے یاد رکھ کلیاں توں سوہل جان طبیعت حضور ﷺ دی ایہو...