نتائج تلاش

نه تک ایران‌دا منیم ولوله سالمېش قلمیم باخ کی تۆرکییه‌ده، قافقازدا نه غووغا ائله‌دیم (شهریار تبریزی) میرے قلم نے تنہا ایران میں ولولہ نہیں ڈالا ہے، [بلکہ] نگاہ کرو کہ تُرکیہ اور قفقاز (قفقازی آذربائجان) میں [بھی] مَیں نے کیسا شور و غوغا [برپا] کیا [ہے]۔ Nə tək İranda mənim vəlvələ salmış...

شطِّ بغداد نه‌دیر، هجر گۆنۆ چشمِ تریم یاش تؤکنده دئیه‌سن موجهٔ دریا گؤرۆنۆر (سید ابوالقاسم نباتی) دریائے بغداد کیا [چیز] ہے؟۔۔۔ بہ روزِ ہجر میری چشمِ تر جب اشک بہا رہی ہو تو تم کہو گے کہ موجِ بحر [جیسی] نظر آ رہی ہے۔ × شطِّ بغداد/دریائے بغداد = دریائے دجلہ Şətti-Bəğdad nədir, hicr günü...

نیطقه گلیب ائتدین بو دیلِ مۆرده‌نی ائحیا ظاهیر گئنه ائعجازِ مسیحا ائله‌دین سن (سید عظیم شیروانی) تم نے گُفتار میں آ کر اِس دلِ مُردہ کو احیاء کر دیا۔۔۔ تم نے دوبارہ اعجازِ مسیحا کو ظاہر کر دیا۔ Nitqə gəlib etdin bu dili-mürdəni ehya, Zahir genə e'cazi-Məsiha elədin sən.

آغوشون اۆچۆن بس که قۏلوم آچېلا قالدې کافر، منی بیر شکلِ چلیپا ائله‌دین سن (سید عظیم شیروانی) اے کافرِ [مسیحی]! تمہاری آغوش کے لیے میرے بازو اِتنے زیادہ کُھلے رہ گئے کہ تم نے مجھے ایک صلیب کی صورت [جیسا] کر دیا۔ Ağuşun üçün bəs ki, qolum açıla qaldı, Kafər, məni bir şəkli-çəlipa elədin sən.

رۆخسارېن آچېب بۆلبۆلۆ شئیدا ائله‌دین سن بۆلبۆل نظرینده گۆلۆ رۆسوا ائله‌دین سن (سید عظیم شیروانی) تم نے اپنا رُخسار کھول کر بُلبُل کو شیدا کر دیا۔۔۔ تم نے بُلبُل کی نظر میں گُل کو رُسوا کر دیا۔ Rüxsarın açıb bülbülü şeydə elədin sən, Bülbül nəzərində gülü rüsva elədin sən.

چۏخ عئشقه دۆشن عاشیقِ بی‌چاره‌نی گؤردۆم هئچ بیری نباتی کیمی شئیدا اۏلا بیلمز (سید ابوالقاسم نباتی) میں نے عشق میں گِرنے والے کئی بے چارے عاشق دیکھے ہیں، [لیکن] اُن میں سے کوئی بھی 'نباتی' جیسا شیدا نہیں ہو سکتا۔ Çox eşqə düşən aşiqi-biçarəni gördüm, Heç biri Nəbati kimi şeyda ola bilməz.

(مصرع) زۆلفِ سیه‌ین تک شبِ یلدا اۏلا بیلمز (سید ابوالقاسم نباتی) تمہاری زُلفِ سیاہ کی طرح شبِ یلدا نہیں ہو سکتی۔ (یعنی شبِ یلدا تمہاری زُلفِ سیاہ کی مانند تاریک و طویل نہیں ہو سکتی۔) × شبِ یلدا = سال کی طویل ترین شب Zülfi-siyəhin tək şəbi-yəlda ola bilməz

شیشه بِشْکستن نباشد افتخارِ سنگِ سخت سنگ اگر مرد است جایِ شیشه سنگ‌دان بِشْکند (عبدالباقی قایل‌زاده) شیشہ توڑنا سنگِ سخت کے لیے [باعثِ] افتخار نہیں ہے۔۔۔ سنگ اگر مرد ہے تو شیشے کی بجائے سنگ دان توڑے۔

آمد بهار و عیش مُهیّا نمی‌شود گُل‌ها شِگُفت و غُنچهٔ دل وا ‌نمی‌شود (عبدالغفور ندیم کابُلی) بہار آ گئی، [لیکن] عیش مُہیّا نہیں ہوتا۔۔۔ گُل کِھل گئے، [لیکن] غُنچۂ دل وا نہیں ہوتا۔

فضلِ خدای را که تواند شمار کرد یا کیست آن که شکرِ یکی از هزار کرد (سعدی شیرازی) خدا کے فضل کا کون شخص شُمار کر سکتا ہے؟۔۔۔ یا کون ہے کہ جو ہزار میں سے کسی ایک کا شُکر کر سکا ہے؟

داعی بو عُمر قدرینی کیم بیلدی مُغتَنَم هر گیجه‌سینده قدر ایدر اۏل گۆندۆزینده عید (احمدِ داعی) اے 'داعی'! جس شخص نے اِس عُمر کی قدر کو غنیمت جانا اور اُس سے فائدہ اُٹھایا، وہ اپنی ہر شب کو شبِ قدر، [اور] اپنے [ہر] روز کو روزِ عید کر لے گا۔ Dâ’î bu ömr kadrini kim bildi mugtenem Her gicesinde...

صوفی دیلر که سعی ایله ایش باشا ایلته اۏل یارون کمالِ لُطفېنا بن دوتمېشام اُمید (احمدِ داعی) صوفی آرزو کرتا ہے کہ وہ سعی و کوشش سے کار کو انجام و اِتمام تک پہنچا دے۔۔۔ [جبکہ] میں نے یار کے کمالِ لُطف سے اُمید لگائی ہوئی ہے۔ Sûfî diler ki sa’y ile iş başa ilte ol Yârun kemâl-i lutfına ben...

ساقی شرابِ کُهنه گتۆر عیشې تازه قېل قۏ خُشک زاهدی که قورویا اۏلا قدید (احمدِ داعی) اے ساقی! شرابِ کُہنہ لاؤ [اور] عیش کو تازہ کر دو۔۔۔ زاہد کو خُشک (بے شراب) چھوڑ دو کہ [تاکہ] وہ خُشک ہو کر قدید ہو جائے۔ × قدید = خُشک کردہ گوشت (مُعاصر تُرکی میں یہ لفظ 'ہڈیوں کے ڈھانچے' یا مجازاً 'نہایت کمزور و...

(مصرع) پیرِ طریقت اۏل‌دور اۏلا عشقا اۏل مُرید (احمدِ داعی) [حقیقی] پیرِ طریقت وہ ہے کہ جو عشق کا مُرید ہو۔ Pîr-i tarîkat oldur ola ‘ışka ol mürîd

گؤزدن اېراغ اگرچه گؤنۆل‌دن اېراغ اۏلور گؤنلۆم‌ده‌دۆر خیالی یاقېن گؤزدن اۏل بعید (احمدِ داعی) [جو شخص] چشم سے دُور [ہو وہ] اگرچہ دل سے دُور ہو جاتا ہے۔۔۔ [لیکن] میرے دل میں اُس کا خیال قریب ہے [اور] وہ [خود] چشم سے دُور ہے۔ Gözden ıraġ egerçi göñülden ıraġ olur Göñlümdedür ḫayâli yaḳın gözden ol...

-دان = سے جان‌دان = جان سے عزیزرک (عزیز + رک) = عزیز تر جان‌دان عزیزرک = جان سے عزیزتر سئومک/sevmek = محبّت کرنا، پیار کرنا، دوست/محبوب رکھنا سئوه‌رم = میں محبّت کرتا ہوں، میں پیار کرتا ہوں بن = مَیں سن = تم سنی = تم کو اینانماق/inanmak = یقین کرنا، باور کرنا اینان = یقین کرو، باور کرو داعی =...

"اے میری آرزو و مراد کے برعکس گردش کرنے والے فلکِ کج مدار! اِس وقت تم کیا کرو گے کہ میرا دل نامُراد ہونا چاہتا ہے؟" [عثمانی شاعر 'حریری']

دیارِ آلِ عُثمان کے شاعر 'فیضی' کے ایک نوحے کا ایک بند: ظُلمِ بی‌حدّ و حساب ایتدی فلک خانهٔ دینی خراب ایتدی فلک اهلِ ایمانې کباب ایتدی فلک آغلا ای دیدهٔ گریان آغلا بو حُسین ماتمی‌دۆر قان آغلا (فیضی) فلک نے بے حد و حساب ظُلم کیا فلک نے خانۂ دین کو خراب کر دیا فلک نے اہلِ ایمان کو کباب کر دیا روؤ،...

(مصرع) غرقِ خون ائیلر جهانې چشمیمین فوّاره‌سی (کاظم آغا سالک) میری چشم کا فوّارہ جہان کو خون میں غرق کر دے گا۔ Qərqi-xun eylər cahanı çeşmimin fəvvarəsi × مندرجۂ بالا مصرعے کا یہ ترجمہ کرنا بھی ممکن ہے: میری چشم کا فوّارہ جہان کو خون میں غرق کر دیتا ہے۔

بنی آدم از علم یابد کمال نه از حشمت و جاه و مال و منال (سعدی شیرازی) بنی آدم علم سے کمال پاتے ہیں، حشمت و جاہ و مال و منال سے نہیں۔