نتائج تلاش

تاجکستان سے لے کر آذربائجان تک کے تمام شاعروں اور ادیبوں پر سلام ہو!

زن اگر آتش نمی‌شد، خانهٔ ما سرد بود، بی چراغِ روشنی در شام می‌ماندیم ما. (میرزا تورسون‌زاده) اگر عورت آتش نہ ہو جاتی تو ہمارا خانہ (گھر) سرد رہتا۔۔۔ [اور] ہم شام کے وقت کسی روشن چراغ کے بغیر رہ جاتے۔

زن اگر آتش نمی‌شد، خام می‌ماندیم ما، نارسیده بادهٔ در جام می‌ماندیم ما. (میرزا تورسون‌زاده) اگر عورت آتش نہ ہو جاتی تو ہم خام رہ جاتے۔۔۔ ہم جام میں موجود شرابِ ناپُختہ رہ جاتے۔

ماوراءالنہری عالِم و ادیب «محمود خواجه بهبودی» کے قتل پر کہی گئی تُرکی نظم سے ایک بیت: جهان‌ده ظُلم‌دور ظاهر، جهان خون‌خۉر، جهان جابر، جهان‌دن بیر زمان آخر ستم‌گرلیک یۉقالمس‌مو؟ (صدرالدین عینی) جہان میں ظُلم ظاہر ہے، جہان خوں خوار ہے، جہان جابِر ہے۔۔۔ کیا کسی وقت بالآخر جہان سے سِتم گری محو نہ...

بابائے ادبیاتِ تاجیک صدرالدین عینی اپنے ہم عصر ماوراءالنہری اُدَباء و شُعراء کی طرح فارسی و تُرکی ہر دو زبانوں پر عبور رکھتے تھے، اور اپنی مادری زبان فارسی کے ساتھ ساتھ اُنہوں نے چغتائی/اُزبکی تُرکی میں بھی شعری و نثری آثار چھوڑے ہیں۔ ماوراءالنہری عالِم و ادیب «محمود خواجه بهبودی» کی وفات پر کہی...

صندوقِ عجائب گیبی‌دیر گُنبدِ گردون بیر بیرینه اویماز نئچه صورت وار ایچینده (سُنبُل‌زاده وهبی) گُنبدِ گردوں (آسمان) [کسی] صندوقِ عجائب کی مانند ہے۔۔۔ اُس کے اندر ایک دوسرے سے ناسازگار و مُختلف کتنی زیادہ صورتیں موجود ہیں۔۔۔ Sandûq-ı ‘acâ’ib gibidir günbəd-i gərdûn Bir-birinə uymaz neçə sûrət var...

از موسکوا به سمرقند ۲۱ اپریلِ ۱۹۲۷ء رفیقِ محترم و اُستادِ معظم صدرالدین عینی! دو روز است، که به مسکو وارد شده‌ام و در کارهایِ فرقه‌وی مشغولِ خدمت هستم. از شما استدعا دارم، که نتیجهٔ کاغذ به رفیق محی‌الدین‌اف را به بنده مرقوم دارید. اگر خواهشِ من و شما را قبول نکرده، از مسکو اقدام خواهم کرد. اگر...

هجرۆڭ قېلادور هر نفَسی سینه‌می مجروح بئرگیل بو جراحت‌غه دوا، بیزنی اونوتما! (منسوب به خواجه عبدالقادر مراغه‌ای) تمہارا ہجر ہر دم میرے سینے کو مجروح کرتا ہے۔۔۔ اِس زخم کی دوا دو، ہم کو فراموش مت کرو! Hicrün͡g qıladur hər nəfəsi sinəmi məcrûh, Bergil bu cərâhətğə dəvâ, bizni unutma!

باردور کرمۆڭ‌دن بو قدر بیزگه توقُّع گر سالدې جُدا بیزنی قضا، بیزنی اونوتما! (منسوب به خواجه عبدالقادر مراغه‌ای) تمہارے کرم سے ہم کو [کم از کم] اِس قدر توقُّع ہے کہ اگر قضا نے ہم کو جدا کر دیا تو تم ہم کو فراموش مت کرنا! Bardur kərəmüŋden bu qədər bizgə təvəqqu’, Gər saldı cüdâ bizni qəzâ...

آیرېلمادې جانوم قېلېچ ایله ائشیگۆڭ‌دن گر چرخِ فلک قېلدې جُدا، بیزنی اونوتما! (منسوب به خواجه عبدالقادر مراغه‌ای) میری جان تیغ کے ذریعے [بھی] تمہارے آستان سے جدا نہ ہوئی۔۔۔ لیکن اگر چرخِ فلک نے جدا کر دیا تو ہم کو فراموش مت کرنا! Ayrılmadı cânum qılıç ilə eşigün͡gden, Gər çarx-ı fələk qıldı...

اۏل دم که یۆزۆڭ بئرسه، شها، حُسن زکاتې گر بۏلمایا حاضر بو گدا، بیزنی اونوتما! (منسوب به خواجه عبدالقادر مراغه‌ای) اے شاہ! جس لمحہ تمہارا چہرہ زکاتِ حُسن دے۔۔۔ اگر یہ گدا [وہاں] موجود نہ ہو تو ہم کو فراموش مت کرنا! Ol dəm ki yüzün͡g bersə —şəhâ— hüsn zəkâtı Gər bolmaya hâzır bu gədâ, bizni unutma!

ای جانِ جهان، بحرِ صفا، بیزنی اونوتما! وی ماه‌جبین مِهر‌لقا بیزنی اونوتما! (منسوب به خواجه عبدالقادر مراغه‌ای) اے جانِ جہاں، بحرِ صفا، ہم کو فراموش مت کرنا!۔۔۔ اور اے ماہ جبیں، خورشید لِقا، ہم کو فراموش مت کرنا! Ey cân-ı cəhân, bəhr-i səfâ, bizni unutma! V’ey mâh-cəbîn mehr-liqâ bizni unutma!

آمدِ پِیری کے موقع پر کہی گئی غزل کا ایک مصرع: (مصرع) دؤندی آغېز تیش‌سیزلوق‌دان یېلان سوراخېنا (وحید قزوینی) [میرا] دہن بے دندانی سے سانپ کے سوراخ (بِل) میں تبدیل ہو گیا۔۔۔۔ Döndi ağız tişsizluqdan yılan sûrâxına

در زیرِ چرخِ نیلگون آسوده کس کُجاست؟ آسوده آن کسی‌ست، که در خِطّهٔ فناست (عبدالله قادریِ مُمتاز) [اِس] فلکِ نیلگوں کے زیر میں [کوئی] آسُودہ شخص کہاں ہے؟۔۔۔ آسُودہ وہ شخص ہے کہ جو خِطّۂ فنا میں ہے۔

۱۹۵۶ء میں عالمی اِستِکبار کی شروع کردہ جنگِ سوئز کے موقع پر مصریوں کی حمایت میں کہی گئی نثری نظم 'استقلال' سے ایک اقتباس: "مېصېرلې قاردشیم، بیلییۏرم، بیلییۏروم، ایستیقلال اۏتوبۆس دئڲیل کی بیرینی قاچېردېن مې، اؤبۆرۆنه بینه‌سین... ایستیقلال سئوگیلی‌میز گیبی‌دیر آلداتتېن مې بیر کره زۏر دؤنه‌ر بیر...

۱۹۵۶ء میں عالمی اِستِکبار کی شروع کردہ جنگِ سوئز کے موقع پر مصریوں کی حمایت میں کہی گئی نثری نظم 'استقلال' سے ایک اقتباس: "مېصېرلې قاردشیم؛ شارقې‌لارېمېز قاردش‌تیر، ایسیم‌لریمیز قاردش، یۏقسول‌لوغوموز قاردش‌تیر، یۏرغون‌لوغوموز قاردش. شئهیر‌لریم‌ده گۆزل، اولو، جان‌لې نه وارسا: اینسان، جادده،...

کُشتگانِ کربلا کی یاد میں کہی گئی بیت: به تیغِ خصْم اگرچه کُشته گشتند، همیشه زنده اندر قلبِ مایند! (عبدالله قادریِ مُمتاز) اگرچہ وہ تیغِ دُشمن سے قتل ہو گئے۔۔۔ لیکن وہ ہمارے دل میں ہمیشہ زندہ ہیں۔

زمین و آسمان غرقِ عزایند به یادِ کُشتگانِ کربلایند (عبدالله قادریِ مُمتاز) زمین و آسمانِ غرقِ عزا ہیں، [اور] کُشتَگانِ کربلا کی یاد میں ہیں۔ × شاعر کا تعلق تاجکستان سے تھا۔

امیرِ بُخارا کے زندان میں اپنے برادر «حاجی سراج» کے قتل ہونے پر کہے گئے مرثیے کا بندِ اول: دوستان! فاجعهٔ سخت بِیامد به سرم رفت از این فاجعه روح از تن و نور از بصرم خبری آمد و رفت از دل و جان طاقت و هوش بعد از این کَی شود از هوش و دل و جان خبرم؟! خبر این است، که با تیغِ ستم کُشته شده‌ست دادرم -...

هُجوم حالیہ زمانے کی اردو میں عموماً یہ لفظ «اِزدِحام و مجمع و بِھیڑ» کے مفہوم میں استعمال ہوتا ہے، لیکن فارسی و تُرکی میں یہ لفظ ابتداء سے اب تک «حملہ، ناگہانی حملہ، یورش، یلغار، ٹُوٹ پڑنا» کے مفہوم میں استعمال ہوتا آیا ہے۔