پنجابی نظم

اُردو بولن والیے کُڑیے (صغیر تبسم) اُردو بولن والیے کُڑیے تُوں کیہ جانیں وارث شاہ دی ہیر کہانی بُلھےشاہ دے پَیر دے گھنگرو شاہ حسین دی سُچل کافی آدم زاد دی پہلی معافی اُردو بولن والیے کُڑیے تُوں کیہ جانیں چلدے کُھوہ دیاں وگدیاں ٹِنڈاں کھیتاں وچ کھلوتے بنّے اَوس فجر دی بانگ ڈِگر دی اردو...

شیشے اگّے بیٹھی آں اپنے اگّے بیٹھی آں خلقت ویکھی جاندّی اے تیرے اگّے بیٹھی آں ویکھو کِڈی سوھنی آں سوھنے اگّے بیٹھی آں اندروں کُنڈی وجّی اے بُوھے اگّے بیٹھی آں ۔۔۔ طاہرہ سراء

اِک شاعر نال گل سُن وے بیبا مشی گن دے کنڈے بہہ کے نظماں لکھنا، نظماں پڑھنا سُکھ دے ساہ نیں ڈیژا وُو جیہی نظم لکھی جا سکدی اے ایہو جی نظم پڑھن لئی وی مشی گن دے کنڈے لبدے، سفنے میرے راہواں بھُلے اسی واسی تھل دے نہ کوئی سمندر ساڈے نیڑے ستلج ساڈا نالی بنیا ساڈی نہراں دے کنڈے اُتے کنڈے اُگے کِنّا پند...

رکھے رب اُچیری بابا ہر ویلے پگ تیری بابا اج تے عید اے اج تے نہ جا اج تے رہن دے پھیری بابا نِت نِت وٹے کھاون نالوں پٹ ای دے توں بیری بابا چھپراں دے ای آل دوالے رہندی کیوں اے نھیری بابا جو جمے آں جوہ ہنساں دی کاواں ہوئی اے گھیری بابا اِکو دُکھ تے اِک کہانی چڑیاں دی تے میری بابا ایتھے اوہیو...

رُوپ کوئی جاگیر نئیں ہندی ہیر وی اک دن ہیر نئیں ہندی شیشے ساہویں میں ہی ہُناں وچ میری تصویر نئیں ہندی شُکر اے پاٹے جھگے وچ آں ایتھے تن تے لِیر نئیں ہندی بندے نوں کُجھ کر دیندی اے دولت آپ امیر نئیں ہندی لبھو کون اے لُٹن والا جو وی اے، تقدیر نئیں ہندی ۔۔۔ تجمل کلیم

نِکے نِکے ساں جد سارے ڈاڈھی تیز ہنھیری گُھلی لال طوفانی جھکھڑ چلے کنے ای رُکھ مُودھے ہوگئے کِکّر,ٹاہلی توت نہ بچیا پِپل تے نہ بوڑھاں رہیاں رہے نہ انب لسوڑے ساڈے جموں تے امرود وی ڈِگ پئے پھانگو پھانگ شرینہہ سن ہوئی ساڈے سِر تے چھاں نہ رہی ساڈی بیری ماں نہ رہی واء نے سانوں کِتھے سُٹیا...

جھلئیے کُڑئیے! اپنے اتھرو پُونجھ لعل زمیں تے ڈِگ کے مِٹی نئیں ہو جاندا رات دی رانی کِھڑی پئی اے اِنہوں کمرے وِچ سجا مینوں میرے شعر سُنا فیر دونویں ایس گزری کل دی نویں کہانی لِکھاں گے اپنیاں اپنیاں قبراں دے وِچ ہس کے رہنا سِکّھاں گے ۔۔۔ افضل احسن رندھاوا

مُچھ نوں وَٹ نا دیوے جٹ، میں نہیں منندا ہووے بٹ تے کھاوے گھٹ، میں نہیں منندا ڈوگر دشمن دار نا ہووے، میں نہیں منندا خان دے کول نسوار نا ہووے، میں نہیں منندا پنجابی نا چُوپے گنے، میں نہیں منندا بیگم نوں مرشد نا منَے، میں نہیں منندا گُجر تے ویکھے نا تھانہ، میں نہیں منندا ویاہ دا کھانا چھڈ دے...

دل دے اندر سوڑ اے مولا خورے کاہدی تھوڑ اے مولا ہر کوئی میری میری کردا اپنی اپنی دوڑ اے مولا ساہ مکن توں راضی ہوویں مینوں تیری لوڑ اے مولا اے زندگی تے لنگھ جاوے گی اوکھا اگلا موڑ اے مولا زہر ورگی نوں مٹھی کر دے اندر جہڑی کوڑ اے مولا تیرا ناں بن جائے وظیفہ میرا ہر دکھ دا اے توڑ اے مولا...

برہن جند میری نی سئیؤ کوہ اک ہور مُکایا نی پکا میل موت دا نظریں اجے وی پر نہ آیا نی ورھیاں نال عمر دا پاشا کھیڈدیاں میری دیہی نے ہور سمیں ہتھ ساہواں دا اک صندلی نرد ہرایا نی آتم ہتیا دے رتھ اتے جی کردے چڑھ جاواں نی کائرتا دے دماں دا پر کتھوں دیاں کرایہ نی اج قبراں دی کلری مٹی لا میرے متھے...

آؤ وِیرو۔۔۔حصے ونڈئیے اُوس ویہڑے وچ کندھاں پائیے جتھے بھیناں ککلیاں پائیاں جتھے رَل کے رِڑنا سِکھیا کونڑاں سِکھیا چِٹیاں دے نال گتکے کھیڈے جے بُھل گئے او تے۔۔۔ فر آؤ چِٹیاں دی تھاں نووے دور دا اسلحہ چَکیے رشتے سُٹیے یا فر موئے پیو دی پگ نوں لیراں کر کے رسے وٹیے اک دوجے نوں پھاہے دئیے جے تہاڈے...

سب کجھ اپنا واری بیٹهاں جِتّی بازی ہاری بیٹھاں دم کِسے دا بھردے بھردے، اپنا آپ وساری بیٹھاں مجرم اپنا آپ ای آں میں، ہتھیں کھیڈ اُجاڑی بیٹھاں ویچ کے ٹوٹے خواباں دے، سُپنے میں وپاری بیٹھاں مرضی دا ہِک ساہ نہ لیا، اُنج میں عمر گزاری بیٹھاں ہواواں راکھ اڈاون پئیاں، اِنج میں قسمت ساڑی بیٹھاں...

ایڈیاں گُوڑیاں جگ تے چھاواں لبھدیاں نئیں ٹُر جاونڑ اک وار تے ماواں لبھدیاں نئیں پُتر پاویں لکھ جہان تُوں مندے نیں ماواں آکھنڑ سارے جگ تُوں چنگے نیں ہور کسے تُوں انج وفاواں لبھدیاں نئیں ٹُر جاونڑ اک وار تے ماواں لبھدیاں نئیں مندا منہ چوں بول جے نکلے ٹوک دئیاں چنگی ماڑی تھاں توں ماواں روک...

اتھرو تارا ہو سکدا اے دکھ دا چارہ ہو سکدا اے اکو واری فرض تے نئیں نا عشق دوبارہ ہو سکدا اے کھکھوں ہولا جان نا سانو کھکھ وی بھارا ہو سکدا اے اجے نہ سارے توڑ توں رشتے اجے گزارہ ہو سکدا اے کدی کدائیں جان دا دشمن جان توں پیارا ہو سکدا اے کھول نا پچھلے کھاتے سارے ہور کھلارا ہو سکدا اے

چل سکولے چلیے دوویں کچی دا چل قاعدہ پڑھیے کسے دے کولوں گاچی لے کے تختی دھو کے دھپے دھر کے ماسٹر کولوں قلم گھرائیے آ فر چھوٹی عمر دی اج ایہہ گل دہرائیے جدوں سکولوں چھٹی ہووے پنڈوں باہر ----- مکئی دی بنی اتے چادر سٹ کے بہیے اک دوجے نال گلاں کریے اک دوجے دے درد ونڈائیے آ فر چھوٹی عمر دی...

مینوں میری ماں ورگی اے، میری ماں دی بولی ٹھنڈی مٹھی چھاں ورگی اے، میری ماں دی بولی اکھاں نال میں چُمدا رہناں، سجدے جا جا اہنوں بڑی پوتر تھاں ورگی اے، میری ماں دی بولی جس دے کنڈے وسن والے ہسدے گاندے رہندے یار دے اوس جھناں ورگی اے، میری ماں دی بولی جتھے رانجھے بھنگڑے پاون،ککلی پاون ہیراں...

یار نوُں نیندر آجاوے تے دِل دا بوُہا کھولے کون سسی باہجوں دور تھلاں وچ پنوں پنوں بولے کون کِھڑ کِھڑ ہسدے دنداں سارے بھید لکاۓ درداں دے رُوح تے وجیاں گھجیاں سٹاں اکھاں نال ٹٹولے کون اپنے چار چوفیرے مینوں اج ہنیرا دِسدا اے چانن جیویں رُسیا میتھوں اکھیوں ہویا اوہلے کون ماواں ٹھنڈیاں چھانواں...

ربا مینوں ایہہ تے دس وے تیری دھرتی اُتے لیکاں تیتھوں پُچھ کے لگیاں نے ؟ یا شاہ زوراں نے لیکاں کِھچ کے تیرے ناویں لا دتیاں ؟ میں نمانا تے ایہہ جاناں روز ازل توں دھرتی جیویں بنا دتی سی لیکاں وی لا سکدا سیں ۔۔ (خلیل اوجلہ)

ادھی راتیں ایس ویلے ڈھا کنھے ماری اے؟ آہ لے ! بھاویں جنتے دا منڈا مر گیا اے زندگی دے دکھاں توں کنارہ کر گیا اے روگ ! ایہہ روگ !! کوئی جان والا نہیں سی سوچناں واں ہن بڈھی ماں کی کرے گی کہڑی آس جیوے گی تے کہڑی آس مرے گی زندگی دے ڈنگ وی مُکایاں نہیں مُکدے کرماں دے مارے کھوبھے، آپ تے سُکایاں نہیں...

کل نویں جد سال دا سورج سنہری چڑھے گا میریاں راتاں دا تیرے ناں سنیہا پڑھے گا تے وفا دا حرف اک تیری تلی 'تے دھرے گا توں وفا دا حرف اپنی دھپّ 'چ جے پڑھ سکی تاں تیرا سورج میریاں راتاں نوں سجدہ کرے گا تے روز تیری یاد وچ اک گیت سولی چڑھے گا پر وفا دا حرف ایہہ اوکھا ہے ایڈا پڑھن نوں راتاں دا پینڈا...