حسان خان
لائبریرین
مکتب نه دئمکدیر؟
مکتب دئمک انسانلار اوچون خانهٔ عبرت
مکتبدیر ائدن نوعِ بشر روحونو راحت
مکتبدیر ایشیقلاندیران آفاقی سراسر
مکتبله فقط پارهلنیر پردهٔ ظلمت
مکتب اگر اولمازسا بو دنیا اوزرینده
محو ائلهیر انسانلاری بالمرّه جهالت
شان و شرف انسانلارا مکبتلهدیر آنجاق
مکتبسیز اولان کیمسهده ظن ائتمه لیاقت!
جاهللری مکتبدیر ائدن مردِ خردمند
وحشیلری مکتبدیر ائدن واقفِ حکمت
مکتبله بیلر خلق نهدیر خلقتِ عالم
مکتبدیر اولان کاشفِ اسرارِ طبیعت
مکتبدیر ائدن ظلمدن انسانلاری آزاد
مکتبله اولور مقصده نائل بشریت
انسان، بلی، مکتبله اولور هر ایشه دارا
مکتبله تاپار خلقِ جهان راهِ حقیقت
مکتبله فقط گؤستریر اولادِ زمانه
تاریخده، هم علمده، صنعتده مهارت
(علی آقا واحد)
=========
(لاطینی خط میں نظم)
Məktəb nə deməkdir?
Məktəb demək insanlar üçün xaneyi-ibrət,
Məktəbdir edən növi-başər ruhunu rahət.
Məktəbdir işıqlandıran afaqı sərasər,
Məktəblə fəqət parələnir pərdeyi-zülmət.
Məktəb əgər olmazsa bu dünya üzərində,
Məhv eyləyər insanları bilmərrə cəhalət.
Şənü şərəf insanlara məktəblədir ancaq,
Məktəbsiz olan kimsədə zənn etmə ləyaqət!
Cahilləri məktəbdir edən mərdi-xirədmənd,
Vəhşiləri məktəbdir edən vaqifi-hikmət.
Məktəblə bilər xalq nədir xilqəti-aləm,
Məktəbdir olan kaşifi-əsrari-təbiət.
Məktəbdir edən zülmdən insanları azad,
Məktəbla olur məqsədə nail başəriyyət.
İnsan, bəli, məktəblə olur hər işə dara,
Məktəblə tapar xəlqi-cahan rahi-həqiqət.
Məktəblə fəqət göstərir övladi-zəmanə
Tarixda, həm elmdə, sənətdə məharət.
(Əliağa Vahid)
=========
(اردو ترجمہ)
مکتب کا کیا مطلب ہے؟
مکتب (درس گاہ) کا مطلب ہے انسانوں کے لیے خانۂ عبرت۔۔۔ مکتب ہی وہ چیز ہے جو نوعِ بشر کی روح کو راحت بخشتی ہے۔
مکتب ہی وہ (جگہ) ہے جو تمام آفاق کو منور کرتی ہے۔۔ پردۂ ظلمت مکتب کے توسط ہی سے پارہ پارہ ہوتا ہے۔
اگر اس دنیا میں مکتب نہ ہوں تو جہالت انسانوں کو تماماً محو کر ڈالے۔
انسانوں کو شان و شرف صرف مکتب ہی سے حاصل ہے۔۔۔ جو شخص بے مکتب (ناخواندہ/جاہل) ہے اُس میں لیاقت ہونے کا ظن مت رکھو۔
جاہلوں کو مکتب ہی مردِ خردمند بناتا ہے۔۔ وحشیوں کو مکتب ہی واقفِ حکمت کرتا ہے۔۔۔
مکتب سے انسان جانتا ہے کہ خلقتِ عالم کیا ہے۔۔ مکتب ہی اسرارِ طبیعت سے پردہ اٹھانے والی جگہ ہے۔
مکتب انسانوں کو ظلم سے آزاد کرتا ہے۔۔۔ مکتب کے توسط سے بشریت اپنے مقصدِ غایت تک پہنچ پاتی ہے۔
ہاں، انسان مکتب ہی سے ہر چیز کا مالک بنتا ہے۔۔۔ مکتب ہی سے خلقِ جہاں راہِ حقیقت پاتی ہے۔
فقط مکتب کے توسط ہی سے ابنائے زمانہ تاریخ، علم اور صنعت میں مہارت دکھاتے ہیں۔
(علی آقا واحد)
* شاعر کے نام کے جز ‘آقا’ کو ایران اور جمہوریۂ آذربائجان میں آغا پڑھا جاتا ہے۔
مکتب دئمک انسانلار اوچون خانهٔ عبرت
مکتبدیر ائدن نوعِ بشر روحونو راحت
مکتبدیر ایشیقلاندیران آفاقی سراسر
مکتبله فقط پارهلنیر پردهٔ ظلمت
مکتب اگر اولمازسا بو دنیا اوزرینده
محو ائلهیر انسانلاری بالمرّه جهالت
شان و شرف انسانلارا مکبتلهدیر آنجاق
مکتبسیز اولان کیمسهده ظن ائتمه لیاقت!
جاهللری مکتبدیر ائدن مردِ خردمند
وحشیلری مکتبدیر ائدن واقفِ حکمت
مکتبله بیلر خلق نهدیر خلقتِ عالم
مکتبدیر اولان کاشفِ اسرارِ طبیعت
مکتبدیر ائدن ظلمدن انسانلاری آزاد
مکتبله اولور مقصده نائل بشریت
انسان، بلی، مکتبله اولور هر ایشه دارا
مکتبله تاپار خلقِ جهان راهِ حقیقت
مکتبله فقط گؤستریر اولادِ زمانه
تاریخده، هم علمده، صنعتده مهارت
(علی آقا واحد)
=========
(لاطینی خط میں نظم)
Məktəb nə deməkdir?
Məktəb demək insanlar üçün xaneyi-ibrət,
Məktəbdir edən növi-başər ruhunu rahət.
Məktəbdir işıqlandıran afaqı sərasər,
Məktəblə fəqət parələnir pərdeyi-zülmət.
Məktəb əgər olmazsa bu dünya üzərində,
Məhv eyləyər insanları bilmərrə cəhalət.
Şənü şərəf insanlara məktəblədir ancaq,
Məktəbsiz olan kimsədə zənn etmə ləyaqət!
Cahilləri məktəbdir edən mərdi-xirədmənd,
Vəhşiləri məktəbdir edən vaqifi-hikmət.
Məktəblə bilər xalq nədir xilqəti-aləm,
Məktəbdir olan kaşifi-əsrari-təbiət.
Məktəbdir edən zülmdən insanları azad,
Məktəbla olur məqsədə nail başəriyyət.
İnsan, bəli, məktəblə olur hər işə dara,
Məktəblə tapar xəlqi-cahan rahi-həqiqət.
Məktəblə fəqət göstərir övladi-zəmanə
Tarixda, həm elmdə, sənətdə məharət.
(Əliağa Vahid)
=========
(اردو ترجمہ)
مکتب کا کیا مطلب ہے؟
مکتب (درس گاہ) کا مطلب ہے انسانوں کے لیے خانۂ عبرت۔۔۔ مکتب ہی وہ چیز ہے جو نوعِ بشر کی روح کو راحت بخشتی ہے۔
مکتب ہی وہ (جگہ) ہے جو تمام آفاق کو منور کرتی ہے۔۔ پردۂ ظلمت مکتب کے توسط ہی سے پارہ پارہ ہوتا ہے۔
اگر اس دنیا میں مکتب نہ ہوں تو جہالت انسانوں کو تماماً محو کر ڈالے۔
انسانوں کو شان و شرف صرف مکتب ہی سے حاصل ہے۔۔۔ جو شخص بے مکتب (ناخواندہ/جاہل) ہے اُس میں لیاقت ہونے کا ظن مت رکھو۔
جاہلوں کو مکتب ہی مردِ خردمند بناتا ہے۔۔ وحشیوں کو مکتب ہی واقفِ حکمت کرتا ہے۔۔۔
مکتب سے انسان جانتا ہے کہ خلقتِ عالم کیا ہے۔۔ مکتب ہی اسرارِ طبیعت سے پردہ اٹھانے والی جگہ ہے۔
مکتب انسانوں کو ظلم سے آزاد کرتا ہے۔۔۔ مکتب کے توسط سے بشریت اپنے مقصدِ غایت تک پہنچ پاتی ہے۔
ہاں، انسان مکتب ہی سے ہر چیز کا مالک بنتا ہے۔۔۔ مکتب ہی سے خلقِ جہاں راہِ حقیقت پاتی ہے۔
فقط مکتب کے توسط ہی سے ابنائے زمانہ تاریخ، علم اور صنعت میں مہارت دکھاتے ہیں۔
(علی آقا واحد)
* شاعر کے نام کے جز ‘آقا’ کو ایران اور جمہوریۂ آذربائجان میں آغا پڑھا جاتا ہے۔
آخری تدوین: