گؤز قالدی یول‌لاردا، جان اینتیظاردا - آذربائجانی شاعر مُلّا پناہ واقف (تُرکی + اردو ترجمہ)

حسان خان

لائبریرین
گؤز قالدې یۏل‌لاردا، جان اینتیظاردا،
گلمه‌دی جانان‌دان تازه بیر خبر.
منیم طاقتیم یۏخ قلم توتماغا،
کیم اۏلا که، یارا یازا بیر خبر.
چشم راہوں پر، [اور] جان انتظار میں رہ گئی۔۔۔ جانان سے کوئی تازہ خبر نہیں آئی۔۔۔ مجھ میں قلم پکڑنے کی طاقت نہیں ہے۔۔۔ کون ہو گا جو یار کو اِک خبر لکھ دے؟ (یعنی کیا کوئی ہے جو میرے یار کو اِک خبر لکھ دے؟)

Göz qaldı yоllarda, can intizarda,
Gəlmədi canandan tazə bir xəbər.
Mənim taqətim yоx qələm tutmağa,
Kim оla ki, yara yaza bir xəbər.


نه قدر کی، من آغلارام دمادم،

احوالېم بیلیرمی اۏلا اۏ هم‌دم.
ائل تامام یاغې‌دېر، یۏخ‌دور بیر آدم،
وئره من‌دن پری‌نازه بیر خبر.
میں جس قدر بھی مُسلسل گریہ کرتا رہوں گا، کیا وہ ہم دم میرے احوال کو جان پائے گا؟۔۔۔ تمام کے تمام مردُم دُشمن ہیں، [اور ایسا] کوئی شخص نہیں ہے کہ جو اُس پری ناز کو میری کوئی خبر دے دے۔

Nə qədər ki, mən ağlaram dəmadəm,
Əhvalım bilirmi оla о həmdəm.
Еl tamam yağıdır, yоxdur bir adəm,
Vеrə məndən pərinazə bir xəbər.


گؤر حئسابېن من چکدیڲیم آزارېن،

بو داد و فریادېن، بو آه و زارېن،
بادِ صبا اگر دۆشسه گۆذارېن
سؤیله خلوه‌ت بو هم‌رازا بیر خبر.
میرے کھینچے گئے آزار، اور اِس داد و فریاد اور اِس آہ و زاری کا حِساب و شُمار دیکھو۔۔۔۔ اے بادِ صبا اگر تمہارا گُذر ہو تو خلوت میں اِس ہم راز کو [میری] ایک خبر کہنا۔۔۔

Gör hеsabın mən çəkdiyim azarın,
Bu dadü fəryadın, bu ahü zarın,
Badi-səba əgər düşsə güzarın
Söylə xəlvət bu həmraza bir xəbər.


ازل‌دن قامتی بئله دئییل‌دی،

بیر یای قاش اۏخوندان سۏنرا اڲیلدی.
باغرېم دلیندیڲین هر یئتن بیلدی،
یئتیشمه‌دی تیراندازا بیر خبر.
[اے بادِ صبا! یہ کہنا کہ] اُس کی قامت ازل سے ایسی نہ تھی، [بلکہ تمہارے] کمانِ ابرو کے ایک تیر [کی ضرب] کے بعد خم ہوئی۔۔۔۔ میرے دل و جگر کے سوراخ سوراخ ہو جانے کو ہر شخص جان گیا۔۔۔۔ [لیکن] تیر انداز تک [اِس کی] کوئی خبر نہ پہنچی۔

Əzəldən qaməti bеlə dеyildi,
Bir yay qaş оxundan sоnra əyildi.
Bağrım dəlindiyin hər yеtən bildi,
Yеtişmədi tirəndaza bir xəbər.


بۆلبۆلۆ غؤنچه‌یِ خندان اؤلدۆردۆ،

پروانه‌نی شمعِ سوزان اؤلدۆردۆ،
واقیفی آتشِ هیجران اؤلدۆردۆ،
آمان، وئرین اۏ شاه‌بازا بیر خبر.
بُلبُل کو غُنچۂ خنداں نے قتل کر دیا۔۔۔ پروانے کو شمعِ سوزاں نے قتل کر دیا۔۔۔ 'واقف' کو آتشِ ہجراں نے قتل کر دیا۔۔۔ الامان! اُس شاہباز (یعنی: مغرور و زیبا محبوب) کو ذرا خبر دیجیے۔

Bülbülü qönçеyi-xəndan öldürdü,
Pərvanəni şəm'i-suzan öldürdü,
Vaqifi atəşi-hicran öldürdü,
Aman, vеrin о şahbaza bir xəbər.


(مُلّا پناه واقف)


× مندرجۂ بالا نظم گیارہ ہِجوں کے ہِجائی وزن میں ہے۔
× شاعر کا تعلق حالیہ جمہوریۂ آذربائجان سے تھا۔
 
آخری تدوین:
Top