الصرف و النحو - اِسْم اَلْفَاعِل

تفسیر

محفلین
<table cellspacing="0" cellpadding="4" border="0" width="95%"><tr><td>اِسْم اَلْفَاعِل اس شخص کو کہتے ہیں جو عمل کا زمہ دار ہے۔ مثال کے طور پر حروف ف - ع - ل کے معنی کرنا ہیں اور فَاعِلاس عمل کو کرنے والا شخص۔ تمام فَاعِل (حیات یا غیر حیات) مذکر اور مونث میں تقسیم کیے جاتے ہیں۔
1 - جب ایک جڑ( تین بنیادی حروف) کو فَاعِل کے وزن پر رکھا جاتا ہے تو اس جڑ کا اسم الفعل مذکر حاصل ہوتا ہے۔
2 - اگر ہم ف - ع - ل (فِعَل= کرنا) کو ع - ب -د ( عَبد = عبادت کرنا) سے بدل دیں تو اور اسکا فَاعِل، عابد (عبادت کرنے والا) بن جاتا ہے-
3 - اسم فاعل مونث ، فَا عِلَۃ اس اصول پر بنا سکتے ہیں۔ ع - ب - د سے عًَابِدَۃ بن جاتا ہے-
</td></tr></table><table cellspacing="0" cellpadding="4" border="1" width="95%"><tr><td align="center" colspan="13"> اسْم اِلْفَاعِل مذکر </td></tr><tr><td>.</td><td align="center"> پہلاقدم </td><td align="center" colspan="4">.</td> <td align="center"> دوسرا قدم </td><td align="center" colspan="4">.</td>.<td align="center"> تیسرا قدم </td><td>.</td></tr><tr><td align="center"> فَعِل </td><td align="center"> وزن کے الفاظ کو علیحہ کریں </td> <td align="center"> فَ </td><td align="center"> ا </td><td align="center"> عِ </td><td align="center"> ل </td><td align="center"> اس جڑ کے حروف کو تین دوسرے بنیادی حروف (ع - ب - د) سے تبدیل کردیں۔ وزن کے الفاظ کو علیحدہ کریں </td><td align="center"> عَ </td><td align="center"> ا </td><td align="center"> بِ </td><td align="center"> د </td><td align="center">اب نئے حرفوں کو ملادیں۔ یہ اسم الفاعل مذکر بن جائے گا </td><td align="center"> عَابِد ایک آدمی جو عبادت کرتا ہے ۔ عبادت کرنے والا</td></tr></table><table cellspacing="0" cellpadding="4" border="1" width="95%"><tr><td align="center" colspan="8"> المُثَنّّٰی بنانا</tr><tr><td align="center" width="12%">جڑ </td><td align="center" width="45%"> قدم </td><td align="center">.</td> <td align="center"> نتیجہ</td><td align="center">.</td><td align="center"> اصافت </td><td align="center">.</td><td align="center"> االمُثنّٰی </td></tr><tr><td align="center"> فَاعِلٌ</td><td align="center"> آخری حرف کے vowel کو فتح ( َ) میں تبدیل کردو </td> <td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَ </td><td align="center"> + </td><td align="center"> اْنِ </td><td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلاَنِ </td></tr><tr><td align="center"> فَاعِلاً</td><td align="center"> آخری حرف کے vowel کو فتح ( َ) میں تبدیل کردو </td> <td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَ </td><td align="center"> + </td><td align="center"> يْنِ</td><td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَيْنِ </td></tr><tr><td align="center"> فَاعِلٍ</td><td align="center"> آخری حرف کے vowel کو فتح ( َ) میں تبدیل کردو </td> <td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَ </td><td align="center"> + </td><td align="center"> يْنِ </td><td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَيْنِ </td></tr><tr><td align="center"> فَاعِلَہٌ</td><td align="center"> آخری حرف کے vowel کوفتح ( َ) میں تبدیل کردو </td> <td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَہَ </td><td align="center"> + </td><td align="center"> اْنِ </td><td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَتانِ </td></tr><tr><td align="center"> فَاعِلَہً</td><td align="center"> آخری حرف کے vowel کوفتح ( َ) میں تبدیل کردو </td> <td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَہَ </td><<td align="center"> + </td><td align="center"> يْنِ </td><td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَتًینِ </td></tr><tr><td align="center"> فَاعِلَہً</td><td align="center"> آخری حرف کے vowel کو فتح ( َ) میں تبدیل کردو </td> <td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَہَ </td><td align="center"> + </td><td align="center"> يْنِ </td>
<td align="center"> </td><td align="center"> فَاعِلَتًینِ </td></tr></table><table cellspacing="0" cellpadding="4" border="1" width="95%"><tr><td align="center" colspan="3">المذکر</td>َ<td></td><td align="center" colspan="3">المونث</td></tr><tr><td align="center">المُفْرَد</td><td align="center">المُثَنّّٰی</td><td align="center"> (آوازی) الجَمعُ</td><td></td><td align="center">المُفْرَد</td><td align="center">المُثَنّّٰی</td><td align="center"> (آوازی) الجَمعُ</td></tr><tr><td align="center"> فَاعِلٌ</td><td align="center">فَاعِلاَنِ</td><td align="center"> فاعِلُوْنَ</td><td></td><td align="center"> فَاعِلَہٌ </td><td align="center"> فَاعِلَتَان</td><td align="center"> فَاعِلاَتٌ</td></tr><tr><td align="center"> فَاعُلاً</td><td align="center"> فَاعِلَيْنِ</td><td align="center">فَاعِلِيْنَ</td><td></td><td align="center">فَاعِلَۃ</td><td align="center">فَاعِْلَتَینِ</td><td align="center">فَاعِلاَتٍ</td></tr><tr><td align="center">فَاعِلٍ</td><td align="center"> فَاعِلَيْنِ</td><td align="center">فَاعِلِيْنَ</td><td></td><td align="center"> فَاعِلَہٍ</td><td align="center">فاعِلَتَینِ</td><td align="center">فَاعِلاَتٍ
</td></tr></table>
 
Top